.
       
             
.
.
 
   Merkezi Lastik Şişirme Sistemi
 

Merkezi Lastik Şişirme Nedir ? Merkezi Lastik Şişirme Sistemi (CTIS) ile  her türlü hava ve arazi koşullarında, taarruz ve karşı taarruz durumlarında  araçların lastik basınçlarını ayarlayarak güvenli sürüş sağlamaktadır. Her lastiğin  basıncı sürekli olarak kontrol edilir. Sürücüye lastiklerin durumu hakkında bilgilendirme yapar. Harici bir hava kaynağı sayesinde, havası inen lastiğin ideal lastik basıncına ulaşıncaya kadar tekrar şişirilmesini sağlanır.  Her türlü araca uygulanabilir.

     

Merkezi Lastik Şişirmenin Avantajları;

- %10 - %40 arasında yakıt tasarrufu sağlar.

- Güvenli sürüş sağlar.

- Lastik ömrünü artırır.

- Ani arızalanmaları önler.

- Traktör tekeri kalınlığınca verimsiz alan oluşturacağından araziye göre basınç ayarlaması yapılır ve verimsiz alan minimize edilir.

- Tohumun toprakta yeşermesi için gerekli sertliği koruması sağlanır.

- Zaman tasarrufu sağlar.

- Arazi tipine uygulanan basınçları ezberler ve aynı arazide aynı basıncın uygulanmasını sağlar.

- Askerin araçtan inmesine gerek kalmadan araçtan kontrol etmesini sağlar.

Mali Kazanç, Zaman tasarrufu ve konfor gibi avantajları vardır.  Merkezi Lastik Şişirme Sistemin Yapısı ise;    Her jantta bir adet jant valfi bulunur. Çift tekerli dingillerde valf genellikle sadece dıştaki jantta bulunur ve böylece iki lastiğin basıncı da dengelenebilir.

     
 

Sistem Nasıl Çalışır ? Araçla Yol alırken elektronik kontrol ünitesi, pnömatik kontrol ünitesine lastik basınçlarını kontrol etmesini ve sürücü tarafından ayarlanan lastik basınç seviyesini sabit tutabilmek için gerektiğinde lastiklere hava göndermesini veya lastik havasını boşaltmasını söyler. Sistem eğer lastiklerin şişirilmesinin gerektiğini görürse, sistem ilk önce frenleme için yeterli hava kaynağı olup olmadığını kontrol eder. Eğer frenleme için yeterli hava kaynağı mevcut ise jant valfine hafif bir basınç uygulanarak lastiğe hava gönderilir. Eğer lastik basıncı olması gerekenden yüksekse sistem bu defa jant valfine vakum uygulayarak lastikteki havanın bir kısmının boşalmasını sağlar. Pnömatik kontrol ünitesi istenen basınca ulaştığını sensörleri aracılığı ile okuduğu anda jant valfleri kapatılarak mevcut basınç korunur.

 
 

Lastiklere hava taşıyan borular üzerinde hava kanallarının ve sızdırmazlık elemanlarının lastikler şişirilmediği veya lastik basınçlarının kontrol edilmediği zamanlarda da basınca maruz kalmaması için çek valfler bulunur. Çek valfler sayesinde sızdırmazlık elemanları yıpranmaktan korunur.


Sistem anlık basınç kontrolü ve ihtiyaç halinde herhangi bir lastiğe hava gönderecek şekilde yapılandırılmıştır. Çek valfler sayesinde hava gönderilmek istenen lastik dışındaki lastiklere hava gönderilmesi ve bir lastik şişirilirken diğer lastiklerden basınç farkı nedeniyle hava kaçması engellenir. Anlık lastik basınç kontrolünden sonra sistem sızdırmazlık elemanları üzerindeki basıncı azaltır. Her 1 dakikada lastik basınçları kontrol edilir.

 

Sistem lastik basınçlarını bir dizi ani hava akımı göndererek test eder. Eğer hedeflenen belirli bir süre sonunda istenen basınca ulaşılamazsa sistem lastiği veya lastikleri doğru basınca ulaşılıncaya kadar şişirir.


Bir elektronik kontrol birimi (ECU) sistemin beyni görevini görür. ECU sürücüden gelen komutları işler, sistemdeki sensörlerden gelen verileri toplar, lastik basınçlarını belirli aralıklarla sürekli kontrol ederek istenen basınçta olup olmadığını denetler.
 
Sürücü sisteme ait kontrol paneli aracılığıyla lastik basınçlarının mevcut şartlara uygun olup olmadığını görür ve gerekli ayarlamaları yapar. Genellikle kokpitte orta konsolda bulunan bu kontrol paneli aracılığıyla sürücü lastiklerin mevcut basınç durumunu görür, gerek duyarsa mevcut koşullara uygun olan modlardan birini seçerek lastik basınçlarını ayarlar. Sürücü ayarları değiştirdiğinde kontrol panelinden ECU’ya sinyallerle sürücünün ayarlamaları iletilir ve ECU ise bu sinyalleri işleyerek pnömatik kontrol ünitesine sinyal gönderir, pnömatik kontrol ünitesi ise jant valfleri aracılığıyla sürücünün istediği şekilde lastiklerin basınçlarının ayarlanmasını sağlar.

 
 

Araçlar otoyollarda olduğu gibi hızla ilerliyorlarsa lastiklerin zarar görmemesi için lastik basıncının yüksek olması gerekir. CTIS aracın hızını ECU’ya ileten bir sensör sistemine sahiptir. Eğer araç belli bir süre boyunca yüksek hızla ilerlerse sistem otomatik olarak lastik basıncını hız için ideal olan seviyeye yükseltir.
 
Merkezi Lastik Şişirme sisteminin diğer sistemlerden farkı bu sistemde her lastik bir basınç sensörü tarafından kontrol edilmektedir. Dünyada otomatik lastik şişirme ve lastik basıncı kontrol sistemleri üzerinde yoğun çalışmalar sürmektedir ve kısa sürede bu sistemlerin binek otomobillerde de standart donanım haline geleceği tahmin edilmektedir. Günümüzde binek otomobillerde otomatik lastik basıncı kontrol ve lastik şişirme sistemlerinden ziyade, patladıktan veya hasar gördükten sonra dahi belli bir süre yol almaya olanak tanıyan lastikler alternatif olarak kullanılmaktadır. Bu lastikler ise binek araç sürücülerine lastik sorunu yaşadıklarında en yakın servise veya güvenli noktaya kadar araçlarını hasarlı lastikle götürebilmelerine imkan vermenin ötesine geçememektedir.